کرامت اهل بیت به مهندسان ایرانی در اجرای طرح ترفیع گنبد حرم مطهر امام حسین(ع)

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما به نقل از روابط عمومی ستاد بازسازی عتبات عالیات، براساس این طرح منحصر به‌فرد که به اذعان کارشناسان نه تنها در جهان اسلام بلکه در دنیا بی‌نظیر است، گنبد جدیدی که ارتفاع آن بیش از 7 متر بلندتر از دو گنبد کنونی حرم سید‌الشهدا علیه السلام است نصب خواهد شد. 

با نصب گنبد جدید که براساس آخرین دانش فنی روز در حال ساخت است، تعداد گنبدهای حرم سیدالشهدا (ع) به سه گنبد می‌رسد و فشاری بیش از 200 تن بر ستون‌های اطراف ضریح که قدمتی چند صد ساله دارد وارد خواهد شد. 

از این رو متخصصان ستاد بازسازی عتبات عالیات با بهره‌گیری از مشاوره برجسته ترین مهندسان، اقدام به اجرای پروژه پیچیده دیگری به منظور لاغرسازی و تقویت این ستون‌ها کرده است. 

حسن پلارک رئیس ستاد بازسازی عتبات عالیات گفت: پیش از اجرای این طرح، نمونه(پایلوت) آن در ایران اجرا شده و پس از موفقیت در آزمایش‌های مهندسی مختلف، اجرای آن در محل اصلی که ستون‌های اطراف ضریح مطهر امام حسین(ع) است، در دست اجراست. 

پلارک افزود: با توجه به دستیابی اساتید ایرانی به این دانش فنی، از این تکنولوژی در مقاوم سازی ستون‌های اطراف حرم مطهر امام رضا(ع) نیز استفاده خواهد شد. 

حرمی با سه گنبد یکی از مواردی که زائران حرم مطهر حسینی را در سال‌های اخیر آزرده خاطر کرده است، نبود دید مناسب به گنبد حرم مطهر است. 

چند سالی است که به ‌دلیل ساخت و سازهای توسعه‌ای اطراف حرم، دید زائران به گنبد مطهر کاهش یافته است به‌گونه‌ای که از فاصله  50 متری حرم امکان مشاهده آن وجود ندارد. 

با توجه به اینکه بسیاری از زائران با مشاهده گنبد از مسافت دور، ارتباط قلبی با ذات مقدس ائمه اطهار برقرار می‌کنند، نقش این سازه علاوه بر شاخص‌های معماری، از نظر معنوی نیز بسیار حائز اهمیت است، به‌ ویژه در ایامی مانند اربعین حسینی که به دلیل ازدحام جمعیت و فراهم نبودن امکان تشرف به داخل حرم، بسیاری از زائران تنها با مشاهده گنبد مطهر از دور اقدام به خواندن زیارت نامه می‌کنند. 

از این رو طرح ترفیع گنبد مطهر امام حسین (ع) در دستور کار ستاد بازسازی عتبات عالیات قرار گرفته است، این در حالی است که گنبد کنونی حرم مطهر دومین گنبد بنا شده است و گنبد اول که در میان عموم به قبه حسینی مشهور است، زیر آن محفوظ مانده است. 

گنبد کنونی حرم از نظر تاریخی و فرهنگی، یک میراث ارزشمند هنر ایرانی و اسلامی مربوط به عصر صفویه محسوب می‌شود از این رو طرح ترفیع گنبد به‌گونه‌ای تعریف شده که سازه قدیمی تخریب نشده و گنبد جدید روی آن نصب خواهد شد. به این ترتیب حرم سیدالشهدا(ع)، تنها حرم اعتاب مقدسه است که همزمان دارای 3 گنبد خواهد بود. 

ویژگی‌های فنی ارتفاع گنبد در دست ساخت حرم امام حسین (ع)، 21 و نیم متر و قطر آن حدود 17 متر است. به این ترتیب ارتفاع سومین گنبد نسبت به گنبد کنونی، حدود هفت متر و قطر آن نیز یک و نیم برابر بیشتر خواهد بود. اسکلت اصلی گنبد جدید حرم امام حسین(ع) که مردم ولایتمدار استان کرمان متولی اصلی ساخت آن هستند، فلزی است. این سازه براساس آخرین فناوری‌های مهندسی طراحی شده است تا عملیات مونتاژ و نصب آن با سهولت و در زمان کمتری امکان پذیر باشد. در طراحی فنی و مهندسی این گنبد تدابیری اندیشیده شده است که در آینده، بازهم امکان افزایش ارتفاع آن وجود خواهد داشت.

این سازه پیچیده دارای 96 قطعه به صورت پیچ و مهره و 2هزار و 160 مفصل با قابلیت مونتاژ و دمونتاژ است به همین دلیل زمان نصب آن بسیار کوتاه خواهد بود. پس از اتمام طرح تقلیل ستون‌ها، گنبد جدید از کرمان به کربلا منتقل و مونتاژ و نصب خواهد شد. 

تقلیل و تقویت ستون‌ها با توجه به اینکه با نصب گنبد جدید فشار وارده به ستون‌ها 200تن افزایش می‌یابد، در فاز نخست اجرای این پروژه ‌باید ستون‌های اطراف ضریح مطهر تقویت و به‌منظور افزایش فضای تردد زائران در اطراف ضریح، حجم ستون‌ها نیز باید کاهش می‌یافت. 

از این رو با مطالعات علمی و مشاوره از کارشناسان خبره طرح تقلیل ستون‌ها به‌عنوان طرح پیش‌نیاز پروژه ترفیع گنبد در حال اجراست. ستون های آجری (جرزهای) اطراف ضریح مطهر هر کدام دارای ابعادی حدود 4×6 متر از مصالح آجری و بنایی قدیمی را در بر گرفته که گنبد موجود توسط قوس‌ها و طاق ها برروی این ستون ها قرار دارند. 

قدمت و گذشت قرن‌های متمادی از ساخت ستون های مذکور و به تبع آن فرسودگی، آسیب های طبیعی وارد شده در طول زمان،حجم زیاد، نزدیک بودن به ضریح مطهر و کمبود فضای لازم برای زیارت قبر مطهر سیدالشهدا (علیه السلام) به خصوص در مناسبت ها و ایام خاص که ازدحام جمعیت موجب رنج و زحمت زائران می شود؛ تولیت آستان مقدس حسینی (علیه السلام) را بر آن داشت تا به منظور توسعه فضای اطراف روضه منوره، سهولت زیارت زائرین و تقویت ستون ها برای تحمل بار گنبد جدید، اصرار بر مقاوم سازی و کاهش حجم این ستون ها کند. 

با الطاف اهل بیت علیهم السلام و همت کارشناسان ستاد بازسازی عتبات عالیات، کار تقلیل و تقویت نخستین ستون اوایل امسال با موفقیت کامل به اتمام رسید و کار روی سایر ستون‌ها به ترتیب در حال اجراست.

پس از اتمام طرح تقلیل و تقویت ستون‌های اطراف ضریح مطهر طی دو سال آینده، گنبد جدید به کربلا منتقل و روی گنبد کنونی نصب خواهد شد. 

معجزه الهی در برافراشته ماندن گنبد کارشناسان معماری که در طرح ترفیع گنبد حرم مطهر امام حسین (ع) مشغول به خدمت هستند، از معجزه ای در حرم مطهر خبر می‌دهند. 

علی مهاجری مسئول ناظر بر طرح باریک سازی و مقاوم سازی ستون های اطراف ضریح مطهر و ترفیع گنبد در این باره می‌گوید: در هنگام اجرای این طرح با ستون های چوبی قدیمی که آجرهای قدیمی بر آن تکیه کرده است؛ مواجهه شدیم. بعد از گذشت سال‌های متمادی و تخریب برخی از ستونهای چوبی به علت گذشت زمان و آسیب موریانه ها، دیوارهای حرم مطهر همچنان وزنی بیش از 1200 تن را برخلاف وضعیت عادی تحمل می کنند. 

مهاجری ادامه می دهد: از لحاظ اصول معماری با نظر به از بین رفتن ستونهای چوبی به دلایل ذکر شده گنبد حرم مطهر با وزنی بیش از 1200 تن باید از سالهای سال پیش فرو می ریخت ولی همچنان با کرامت حضرت اباعبدالله الحسین (علیه السلام) برجای خود باقی مانده است و این بی شک معجزه بزرگی است. 

وی افزود: بیش از 25 درصد مقاوم سازی دیوارهای حرم مطهر به اتمام رسیده است و اجرای آن بی وقفه ادامه دارد. یکی دیگر از کرامات اهل بیت در جریان اجرای این پروژه، ماجرای آب‌های زیرسطحی است. نکته جالبی که البته بسیاری از مردم از قرن‌ها پیش از آن مطلع بودند این است که زیر سطح حرم مطهر سیدالشهدا(ع) را آب فرا گرفته است.  

زمانی که کارشناسان ستاد بازسازی عتبات عالیات در حال انجام کارهای تحقیقاتی برای اجرای پروژه تقلیل ستون‌ها بودند، در برخی مناطق تنها با حفر یک متر به آب می خوردند. 

وجود این آب زیرسطحی تبدیل به چالشی برای مهندسان شده بود اما زمانی که عملیات اجرایی طرح آغاز شد، مهندسان در کمال تعجب دیدند که خبری از آب زیر سطحی نیست. 

همین مساله که نشانه‌ای از کرامت اهل بیت علیهم السلام است، زمانبندی اجرای پروژه را بسیار سریعتر کرده است. فرصتی طلایی برای مشارکت برای ساخت گنبد جدید به 24 هزار خشت طلا نیاز است که فرصتی کم‌نظیر برای مشارکت مردم و ناذران در این طرح است که البته هموطنان عزیز با اهداء نذورات، استقبال خوبی از آن کرده‌اند. براساس ارزیابی‌ها، قیمت هر خشت طلا، دو میلیون و 150 هزار تومان تخمین زده شده است که مردم عزیز می‌توانند با خرید هر خشت به شکل مشاع و یا کامل، سند افتخار آن خشت را تحویل بگیرند