اقامتگاه بوم گردیها در هرمزگان باعث رونق گردشگری و بهبود اقتصاد جوامع محلی در استان شده است.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما مرکز خلیج فارس؛ در ۶۵ کیلومتری شهر قشم در روستای طبل، خانهای تاریخی با معماری بومی جنوب ایران از ۳۰ سال پیش پذیرای مسافرانی است که به این روستا سفر میکنند. ناخدا اسماعیل ۵۴ ساله میگوید: از سالها پیش مسافرانی را که به قشم سفر میکردند به ماهیگیری، صید خرچنگ و بازدید از جنگل حرا میبرده و بصورت رایگان در منزل شخصی اش اسکان میداده است و پس از ۵ سال فعالیت به فکر راه اندازی خانه بوم گردی افتاده است. ناخدا اسماعیل امینی معمار بوم گردی هرمزگان میافزاید: شروع کارش را با گروه ۶ نفره از ۲۴ سال پیش آغاز کرده است و اکنون ظرفیت پذیرش ۱۵۰ نفر مسافر را دارد. هرمزگان با ۵۰ درصد جمعیت روستایی و جاذبههای طبیعی و تاریخی مانند دریا، بیابان، کوهستان، جنگل و آثار تاریخی از مقاصد گردشگری و رونق بوم گردی روستایی است. بوم گردی یا اکوتوریسم سفری است برای بازدید از جاذبههای طبیعی و آشنایی با فرهنگهای بومی در جوامع محلی است. خانم زاهدی کارشناس میراث فرهنگی میگوید: تولید صنایع دستی، اجرای برنامههای ملی و غذای با طعم محلی در خانههای روستایی یکی از جاذبههای خانههای بوم گردی است. سهراب بناوند معاون اداره کل میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری هرمزگان هم میگوید: سالانه ۳ میلیون دلار صنایع دستی از هرمزگان به کشورهای حاشیه خلیج فارس صادر میشود. مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری هرمزگان میگوید: اکنون بیش از ۸۸ خانه بوم گردی در روستاهای هرمزگان و منطقه آزاد قشم راه اندازی شده است و از این نظر هرمزگان رتبه سوم را در کشور داراست. در قشم تورهای ویژه گردشی با مشارکت اهالی روستا ایجاد شده است که مسافران را به نقاط دیدنی جزیره میبرند. شیخ علی راننده وانت میگوید: خداراشکر روزی ما دست مسافران است. همسر شیخ علی نیز برای مسافران غذاهای محلی درست میکند. منطقه ژئوپارک یکی از مقاصد اصلی گردشگران در قشم است مدیر ژئو پارک قشم میگوید: این همه جاذبههای زمین شناختی و طبیعی در شهرستان قشم باعث شده تا این منطقه به بهشت زمین شناس یا ژئو پارک نام برده شود. در این بهشت علاوه بر اثرات طبیعی انواع میراث تاریخی و فرهنگی مشهود است. علیرضا امریکاظمی میافزاید: ژئو پارک قشم نخستین ژئوپارک خاورمیانه است که با وسعت ۳۰ هزار کیلومتر مربع از سال ۱۳۸۵ به عضویت شبکه جهانی ژئوپارکهای زیر حمایت یونسکو درآمده است. وی میگوید: مطرح شدن ژئوپارک قشم زمینه توسعه روزافزون گردشگری در سطح بینالملل و در پی آن توسعه اقتصادی و اشتغال بخش عظیمی از بومیان جزیره را فراهم میکند. ژئوپارک قشم دارای ۲۵ سایت گردشگری از جمله دره ستاره افتاده (درهٔ ستارهها)، بام قشم، دره تندیسها، دره شور، تنگه چاهکوه، نمکدان، موزهٔژئوپارک، جزایر ناز، باسعیدو، جنگل حرا، ساحل تخمگذاری لاکپشتها، صخرهٔخرچنگها، روستای لافت، غار خربس، تالاب پرندگان دو کوهک است. بسیاری از روستاهای هدف گردشگری قشم در دل این ژئوپارک واقع شده اند. مدیر میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری منطقه آزاد قشم نیز میگوید: بیش از ۳ هزار و ۵۰۰ موجود تاکسیدرمی شده در طبقه زیرین مجتمع ستاره برای گردشگران آماده است. رضا برومند میافزاید: ۱۲ منطقه روستایی و یک شهر در هرمزگان به عنوان مقصد و هدف گردشگری انتخاب شده اند که برخی از این مقاصد مانند بندرکنگ در حال ثبت جهانی در یونسکو است. بندر کنگ از مناطق نمونه گردشگری در هرمزگان است که مورد توجه بوم گردان قرار گرفته است. جاذبههای تاریخی شهر تاریخی بندرکنگ در معروفترین کتاب گردشگری ویژه توریستهای خارجی با نویسندگی کاریلت جان برنارد اهل کشور فرانسه منتشر شده است. فائقه اتابک معاون گردشگری ادراه کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری هرمزگان میگوید: اکنون دو خانه یوسفی و یونسی در این بندر تاریخی تاکنون راه اندازی شده است که هر کدام ظرفیت پذیرش ۶۰ مسافر در شبانه روز را دارند. آقا محمد، مالک خانه یونسی هم میگوید: در خانه بوم گردی یونسی غذاهای محلی، موسیقیهای بومی مانند نی انبان، جار و دهل اجرا میشود. وی افزاید: در این خانه بوم گردهای ماهر به همراه دره نورد و دریانورد و صخره نورد برای خدمات مسافران آموزش دیده اند. بندرکنگ به شهر بادگیرها و مهد دریانوردی هرمزگان شناخته میشود. نخستین موزه دریایی کشور نیز در بندرکنگ راه اندازی شده است. در راه اندازی خانههای بوم گردی خانمهای قدیمی نیز دستی بر آتش دارند. زینت خانم را کمتر کسی است که در هرمزگان نشناسد. زینت در روستای سلخ یکی از بزرگترین خانههای بوم گردی را دایر کرده است و همه کارکنانش خانم هستند. زینت دریایی میگوید: ۲۰۰ زن بصورت مستقیم و غیر مستقیم در خانه زینت اشتغال دارند که از این شمار ۹۶ زن در کار تولید صنایع دستی و فروش به گردشگران هستند و بقیه در کارهای خدماتی و آشپزی مشغول اند. وی میافزاید: در ابتدای فعالیت در هر یک از خانههای روستایی اتاقی را برای اسکان گردشگران قرار دادیم. زینت میگوید: اکنون ظرفیت اسکان ۱۵۰ گردشگر در خانه فراهم است. از سال ۹۳ با راه اندازی کمیته ملی طبیعت گردی گسترش خانههای بوم گردی در سراسر کشور در دستور کار است. مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری هرمزگان میگوید: بیش از ۲ هزار نفر بصورت مستقیم و غیر مستقیم در خانههای بوم گردی هرمزگان اشتغال دارند. برومند میافزاید: به متقاضیان راه اندازی خانههای بوم گردی نیز تسهیلات ۱۰۰ میلیون تومانی با کارمزد ۴ درصد پرداخت میشود. وی میگوید: گردشگران برای دریافت فهرست خانههای بوم گردی به آژانسهای مسافرتی و دفاتر میراث فرهنگی در قشم و شهرستانهای هرمزگان مراجعه کنند. خانههای فعال بوم گردی هرمزگان در شهرهای ایسین، کنگ، پارسیان، قشم، بندرعباس و جزیره هرمز قرار دارد. اتابک معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی هرمزگان گفت: سبک معماری سنتی خانههای بوم گردی، پذیرایی محلی و اجرای آیینهای بومی از ویژگیهای خانههای بومی در هرمزگان است.
سالانه نزدیک به ۵ میلیون نفر گردشگر به هرمزگان سفر میکنند. بیش از ۸۰۰ هزار نفر از جمعیت یک میلیون و ۷۰۰ هزار نفری هرمزگان چیزی حدود ۴۷ درصد در روستاها زندگی میکنند. هرمزگان هزار و ۷۰۰ روستا دارد. ۶۷۰ اقامتگاه بوم گردی به صورت رسمی در کشور فعال است و باید تا پایان برنامه ششم این اقامتگاهها به ۲ هزار واحد افزایش یابد. * محمد امیرمحمدی