سند تحول بنیادی سیاست آموزش و پرورش است نه سند ۲۰۳۰

به گزارش خبرنگار معارف گروه علمی فرهنگی هنری خبرگزاری صدا و سیما؛ آقای علی رضا حاجیان زاده در گفتگوی ویژه قرآنی صبح امروز با موضوع ارتقای سطح آموزش‌های معارفی با تعامل میان حوزه‌های علمیه و آموزش و پرورش افزود: ارتباط روحانیت با آموزش و پرورش بحثی که مربوط به امروز و دیروز نیست بحثی است که سال‌ها حتی قبل از انقلاب هم وجود داشته است.

حضور شخصیت‌های بزرگی مثل شهید باهنر و شهید بهشتی در سیستم تعلیم و تربیت حال چه به صورت تألیف کتاب‌های درسی و چه راه اندازی مدارس الگو و اسلامی نمونه‌هایی است که ارتباط ریشه‌ای آموزش و پرورش با حوزه علمیه را نشان می‌دهد.

دبیر ستاد همکاری حوزه‌های علمیه و آموزش و پرورش گفت: در سالیان اخیر که حدود ۱۴ سال پیش می‌شود سعی کردیم ساماندهی ویژه تری را داشته باشیم و این ستاد را تشکیل دادیم. حدود دو سال است که انسجام ویژه تری را در اجرا پیدا کرده است.

وی در پاسخ به این سؤال که آیا تعامل میان این ستاد و آموزش و پرورش سازنده بوده است؟ افزود: سعی کردیم با نیاز سنجی بدانیم که نیاز آموزش و پرورش چیست که حوزه علمیه و روحانیت می‌تواند پاسخگوی آن باشد همین امر باعث طراحی عرصه‌های مختلف و استفاده از ظرفیت‌های روحانیت در موضوعات گوناگون شد. در ۱۴ سال گذشته فقط در یک تا دو عرصه فعال بودیم، اما سعی کردیم در دو سال اخیر عرصه‌های مختلف بیشتری را توسعه دهیم.

علوم باید به خداشناسی ختم شود نه فقط فرمول

آقای حاجیان زاده گفت: بخشی از برنامه ریزی‌های درسی، کتاب‌های درسی و منابع آموزشی مسائل معارفی است که در این بخش حوزه‌های علمیه و نویسندگان آن برای تولید محتوا فعال هستند و تعامل خوبی میان آن‌ها و آموزش و پرورش وجود دارد، اما نکته مهمتر سایر دروس است معتقدیم علوم دیگری که تحت عنوان علوم انسانی، فیزیک، شیمی و ریاضی و ... هم می‌توانند دانش آموزان را به خداشناسی برسانند و در اخلاق اجتماعی آن‌ها تأثیرگذار باشند که اگر این گونه نباشد این علوم تنها یک سری فرمول‌ها در ذهن دانش آموزان انباشته می‌کنند.

در نظام جمهوری اسلامی ارزش معنوی علم را در این می‌دانیم که متعلم به توحید، خداشناسی، اخلاق اجتماعی و درست کاری نزدیک شود. علوم باید دانش آموزان را اینگونه بسازد و انسان ساز باشد نه این که فقط ذهن‌ها را از یک سری اعداد و ارقام انباشته کند.

وی افزود: به عقیده ما فیزیک و شیمی درس خداشناسی است نه به طور مستقیم بلکه می‌توان آن را به نحوی پیش برد که دانش آموزان در این علوم به مبداء آن برسند.

کار بازنگری کتب درسی آغاز و دنبال می‌شود

دبیر ستاد همکاری حوزه‌های علمیه و آموزش و پرورش گفت: ما بر اجرای طرح‌های ارائه شده نظارت رسمی نداریم، اما هدف ما هم جنبه مطالبه گری و هم جنبه تعامل است. به طوری که ما برای تأثیرگذاری گروه‌های برنامه ریزی درسی داریم، به طور کلی تمام موضوعات درسی به ۱۱ حوزه یادگیری تقسیم شده و از حوزه‌های علمیه درخواست کردیم که اندیشمندان و صاحب نظران خود را معرفی کنند و در این گروه‌ها عضویت پیدا کنند و این اتفاق افتاده است.

آقای حاجیان زاده افزود: ما برای تحولی که در نظام تألیف کتب درسی و منابع آموزشی باید اتفاق بیافتد کار مشترکی را با آموزش و پرورش شروع کردیم و کتاب‌ها را بازنگری کرده ایم.

وی گفت: نقد و بررسی کتب درسی پارسال در حوزه علمیه انجام شد و نقدی تفصیلی برای آموزش و پرورش آماده و ارائه کردند که مسؤولان مربوطه به خوبی استقبال و اجرا کردند طبق گزارش حوزه علمیه، امسال ۸۰ درصد موارد مطرح شده در کتب درسی چاپ جدید اعمال شده است.

دبیر ستاد همکاری حوزه‌های علمیه و آموزش و پرورش در پاسخ به این سؤال که آیا پرونده سند ۲۰۳۰ بسته شده است؟ گفت: سیاست آموزش و پرورش این نیست که به دنبال سند ۲۰۳۰ باشد، بلکه سند تحول بنیادی محور کار آموزش و پرورش است و حال ممکن است در برخی موارد اتفاقاتی بیافتد که با سند ۲۰۳۰ تطبیق پیدا کند که بلافاصله رسیدگی می‌شود، این سند تحول هم برگرفته از قرآن، سنت و بسیاری از موارد دینی است.

کاهش آسیب‌های اجتماعی دغدغه آموزش و پرورش

دبیر ستاد همکاری حوزه‌های علمیه و آموزش و پرورش گفت: بحث نیاز‌های تربیتی مدارس عرصه دیگری است که حوزه به آن ورود کرده است. به معنای آن که مسائلی بین دانش آموزان و نسل نو وجود دارد که باید رصد و پاسخگویی شود. بسیاری از مسائل مختلف و آسیب‌های اجتماعی وجود دارد که برای برون رفت از این موارد باید برنامه داشته باشیم.

آقای حاجیان زاده افزود: مسائل اجتماعی مانند طلاق والدین، اعتیاد، فضای مجازی، شبکه‌های اجتماعی، ناهنجاری‌ها و هنجارشکنی‌ها و ... مسائلی است که به عنوان آسیب اجتماعی مطرح است را حوزه باید پاسخگو باشد و با هم اندیشی میان طلاب و کارشناسان آموزش و پرورش راهکار صحیحی در این خصوص پیشنهاد دهند.

وی گفت: برای بحث حجاب و عفاف، علاقه درونی دانش آموزان به نماز، خانواده و بسیاری مسائلی که امروز در میان دانش آموزان مطرح است، اتاق‌های فکری تشکیل دادیم و با توجه به موضوعات مختلف، آن‌ها را مورد بررسی قرار می‌دهیم تا به راهکاری مطلوبی برسیم که می‌تواند روش‌های تربیتی مستند بر مطالعه عمیق باشد.

بحث خانواده برای ما جدی است

دبیر ستاد همکاری حوزه‌های علمیه و آموزش و پرورش گفت: مخاطبان ما دانش آموزان، کادر مدرسه و خانواده هستند در شرایط کرونایی بحث خانواده برای ما جدی‌تر شده است، سعی داریم با بسته‌های آموزشی برای خانواده‌ها از طریق فضای مجازی آموزش داشته باشیم.

آقای حاجیان زاده افزود: روحانیونی که در مدارس حضور داشتند هم اکنون از طریق فضای مجازی با خانواده‌ها و دانش آموزان در ارتباط هستند و به سؤالات آن‌ها پاسخ می‌دهند.

نیروی انسانی مهمترین عنصر تأثیرگذار در نظام تربیت است

دبیر ستاد همکاری حوزه‌های علمیه و آموزش و پرورش گفت: با توجه به این که نیروی انسانی مهمترین عنصر تربیتی در نظام تربیت است پس باید مدیر، معلم و دیگر اعضای کادر مدرسه هم باید مربی و واقف به مسائل تربیتی و معارف اسلامی باشند.

آقای حاجیان زاده افزود: در ارتباط با توانمندسازی معلمان و آموزش‌های ضمن خدمت با استفاده از ظرفیت‌های حوزوی اقداماتی را انجام داده ایم، همچنین برای جذب روحانیون به آموزش و پرورش به طور رسمی اقداماتی را انجام داده ایم از جمله حضور روحانیون در آزمون استخدامی ماده ۲۸ است.

وی گفت: بسیاری از افراد مثل دانشجویان و دانش آموختگان در این آزمون استخدامی شرکت می‌کنند و ما هم این زمینه را فراهم کردیم تا طلاب هم شرکت و استخدام آموزش و پرورش شوند، پارسال که مجوز ۱۲ هزار استخدام صادر شده بود، ۴ هزار و ۴۰۰ روحانی هم با قبولی در آزمون به آموزش و پرورش ورود کردند.

طلاب سرباز معلم در مناطق محروم

دبیر ستاد همکاری حوزه‌های علمیه و آموزش و پرورش گفت: رایزنی‌هایی را برای حضور طلاب به عنوان سرباز معلم در مناطق مختلف از جمله مناطق محروم انجام دادیم به طوری که آن‌ها حدود دو سال خدمت سربازی خود را در آموزش و پرورش می‌گذرانند.

آقای حاجیان زاده افزود: برخی روحانیون در طول این ۴۰ سال در آموزش و پرورش شاغل بودند که آن‌ها را شناسایی و با برگزاری کلاس‌های مختلف نقش روحانیتی این افراد را هم در مدارس تقویت کردیم تا تأثیرگذاری بیشتری داشته باشند.

وی گفت: از طرفی در حوزه‌های علمیه رشته‌های تعلیم و تربیت راه اندازی کردیم هم اکنون حدود ۴۰۰ رشته تعریف کردیم که بیش از ۲۰۰ رشته آن فعال شده است. در حوزه‌های علمیه بجز فقه و اصول و درس‌های قدیمی و سنتی حدود ۴۰۰ رشته جدید طراحی شده که بخشی از آن مربوط به تعلیم و تربیت است.

دبیر ستاد همکاری حوزه‌های علمیه و آموزش و پرورش گفت: هم اکنون حوزه به شکل رسمی در حال تربیت نیرو برای نظام تعلیم و تربیت کشور است، این اقدام حتی در سطوح عالی هم دیده می‌شود.

آقای حاجیان زاده افزود: مرکزی با عنوان «مرکز تربیت مربی، معلم» در حوزه علمیه با مشارکت دانشگاه فرهنگیان راه اندازی شده است و در قم فعالیت می‌کند. به تدریج در دیگر استان‌ها هم توسعه پیدا می‌کند.

صفر تا صد طرح تربیتی «امین»

دبیر ستاد همکاری حوزه‌های علمیه و آموزش و پرورش گفت: حضور تبلیغی روحانیون در مدارس در راستای اجرای طرح تربیتی «امین» است به طوری که بخشی به صورت حضور مناسبتی و مقطعی مثل حضور در نماز جماعت و ... است، اما در این طرح هم خواهران طلبه و مبلغ و برادران به تفکیک در مدارس دخترانه و پسرانه به مدت سه روز (تمام وقت) مستقر می‌شوند و با دانش آموزان دوستی می‌کنند.

آقای حاجیان زاده افزود: نیرو‌های طلبه در راستای اجرای این طرح با دانش آموزان در زمان‌های زنگ تفریح بازی و سرگرمی انجام می‌دهند، در کلاس‌های گفتگو حاضر می‌شوند و حتی روز‌های جمعه با آن‌ها به کوهنوردی می‌روند.

وی گفت: در واقع در این طرح مبلغ فقط نقش نمازگذار و یا سخنران را ندارد بلکه با دانش آموزان، کادر مدرسه و حتی خانواده‌ها ارتباطی نزدیک‌تر خواهد داشت و بسیاری از سوالات و شبهات به وجود آمده برای افراد پاسخ می‌دهند و به نوعی مشاور مذهبی دانش آموزان خواهند شد.

دبیر ستاد همکاری حوزه‌های علمیه و آموزش و پرورش گفت: هم اکنون ۴ هزار و ۵۰۰ مدرسه تحت پوشش این طرح است و تلاش می‌کنیم این طرح را توسعه دهیم تا حدودی مشکلات مالی و اجرایی وجود دارد که درصدد رفع آن از طریق تهیه منابع استانی هستیم.

در شرایط کرونا کار تعلیم و تربیت تعطیل نیست

دبیر ستاد همکاری حوزه‌های علمیه و آموزش و پرورش گفت: در این روز‌های کرونایی روحانیون برای تعلیم و تربیت و ارتباط با دانش آموزان و خانواده‌ها به شکل مجازی عمل می‌کنند، آن‌ها با تشکیل گروه‌های مختلف پاسخگوی سوالات هستند، حتی نرم افزاری را تهیه کردیم که به شبهات کرونایی مراجعه کنندگان پاسخ دهند.

مدارس علوم و معارف، مدارس پیش حوزوی هستند

آقای حاجیان زاده در خصوص مدارس علوم و معارف اسلامی اظهار داشت: رشته علوم و معارف اسلامی یکی از انتخاب‌های دانش آموزان است، ما به جای ترویج این رشته در مدارس عادی به راه اندازی مدرسه یا دبیرستان علوم و معارف اسلامی اقدام کردیم که بخشی به عنوان مدارس «صدرا» و زیرنظر سازمان تبلیغات اسلامی، بخشی به نام «هدی» فعالیت می‌کنند که نظارت آن با انجمن جامعه الزهراء است، بخشی به عنوان مدرسه عالی «شهید مطهری» است.

وی گفت: به تازگی مدارسی را وابسته به حوزه طراحی کردیم که امسال حدود هفت الی هشت مدرسه راه اندازی شده و در حال توسعه آن هستیم.

خروجی این مدارس بخشی به دانشگاه‌ها و در رشته‌های معارف اسلامی فعالیت می‌کنند و بخشی هم در حوزه‌ها جذب می‌کنیم.

آقای حاجیان زاده افزود: هدف اصلی ما این است که مدارسی که وابسته به حوزه محسوب می‌شود به نوعی مدرسه پیش حوزوی شود که اگر دانش آموزان جذب حوزه شوند درس حوزوی را تا حدودی خوانده باشند.